Vælferð og vilstar leiðir 

Carsten Fonsdal Mikkelsen

Bloggurin er eitt persónligt sjónarmið hjá tí, sum hevur skrivað.

Tað er møguligt, at vit ikki kenna okkum sum fólk, ið liva við gulli og gimsteinum. Og kanska halda vit heldur ikki, at ein tung kongakrúna av reinum gulli tyngir høvur okkara. Men veruleikin er, at nógv okkara liva eitt lív, sum bert kongar kundu droymt um fyri fáum ættarliðum síðani. 

Vit hava ómetaliga stórt frælsi og fáar avmarkingar. Vit velja sjálvi, hvørji vit vilja vera, hvørjum vit trúgva, og hvussu vit vilja liva – uttan at nakar nýtist at blanda seg upp í tað. Vit flúgva til stórbýir, fáa matin flýggjaðan við dyrnar, seta pengar í partabrøv úr sofuni og arbeiða støðugt við at betra kropp, sinn og sjálvsmynd – alt í eini leitan eftir varandi lukku. Vit eru fyrstu ættarliðini, har flestu fólk ikki brúka lívið uppá at yvirliva – men uppá at finna meining. 

Vit liva sum smákongar í okkara egnu ríkjum. 

Vit eru ikki tey fyrstu 
Tað hava kanska ongantíð verið so nógvir kongar og so nógvar drotningar á jørðini sum nú. Men vit eru ikki tey fyrstu, ið hava livað soleiðis. 

Fyri 3.000 árum síðani tók ein ungur maður við trónuni í Jerusalem. Sálomon hevði alt og livdi tað, sum vit í dag kalla “tað góða lívið”. Hann hevði vald, pengar og møguleikar. Hann bygdi hallir, savnaði ein her, skrivaði yrkingar og visti seg væl í orðatøkum. Lívið tyktist at bjóða honum alt – og hann tók av. 

Fólk ferðaðust í fleiri dagar fyri at hoyra vísdóm hansara. Býurin glitraði av gulli. Silvur var eins vanligt og grót. Har var dansur, tónleikur, list og vakurleiki. Og har var framgongd. 

Men lesur tú tað, sum hann sjálvur skrivaði, hoyrist nakað annað: ein longsil og ein innari ófriður. 

Sálomon hevði alt tað, sum vit droyma um – og tó longdist hann. Hann skrivaði soleiðis: “Og alt tað, sum eygum mínum lysti, tað læt eg tey fáa […] Men tá ið eg hugdi at øllum verkum mínum, […] sá eg, at alt var fáfongd og eftirsókn eftir vindi…” (Præd 2,10–11). 

Og vit kenna tað aftur. Vit hava atgongd til alt, brúka nógv, vóna at gerast mett – og kortini sníkir tómleikin seg inn. Vit kenna ófrið – mitt í tryggleikanum. Og spyrja: Er hetta alt? 

Frælsið førir eisini eina ósjónliga byrðu við sær: eitt trýst um at brúka allar møguleikar. At blíva til nakað. Skapa seg sjálvan. Fáa sum mest burturúr. Tú skalt vera tín egni kongur – og megna tað. 

Tá hjartað fylgir gripinum 
Jesus segði: “… har sum gripur tín er, har man eisini hjarta títt vera” (Matt. 6,21). Og kanska var tað júst tað, Sálomon – alt ov seint – gjørdi sær greitt: at hjartað hjá honum líðandi byrjaði at fylgja onkrum øðrum enn Gudi. 

Hann misti ikki Gud í eini ógvusligari uppgerð. Hann gleið frá – eins og so mong av okkum. Ikki tí hann vildi tað. Men tí hann leitaði undir sólini – í tí jarðiska, tí málbara, tí sansaliga – og fann útav, at tað kundi ikki metta hansara longsil. 

Vit halda ofta, at vilstar leiðir eru sjónligar og øgiligar. Men í Bíbliuni eru tær ofta stillar. Tær byrja, tá tað, vit droyma um, ikki longur førir okkum til Gud – men frá Honum. Tá frælsi okkara dregur hjartað á eina aðra leið. 

Sálomon hevði alt. Men hjarta hansara varð bundið at onkrum, sum ikki bar hann heim. 

So kanska er spurningurin, eg má spyrja meg sjálvan: Hvat vil eg byrja at elska meira? 

Tí tað, vit seta okkara lív í, formar okkum. Tað, vit nevna “mín grip”, verður tað, sum stýrir kósini. Og kanska er tað júst hetta, sum vælferðin spyr okkum: 

Hvør er mín gripur? Og førir hann meg heim – ella á vilstar leiðir? 

💡 Ein lítil avgerð hesa vikuna: 
Ger okkurt, sum ikki snýr seg um teg sjálvan. 
Gev – uttan at fáa aftur. 
Elska – uttan at vinna. 
Brúka tíð – uttan at telja, hvat tú fært afturfyri. 

Kanska byrjar hjartað at flyta seg. 
Ikki við einum bresti – men við einum lítlum feti á eina aðra leið.