Fyri at sleppa uppí part skulu jødisku umsøkjararnir standa eina roynd, ið skal vísa kunnleika teirra til spanska málið, mentan og stjórnarskipan. 127.000 jødar hava nú søkt spanskan ríkisborgararætt.

Í 2015 gjørdi Spania av at gera tað lættari hjá eftirkomarum av sponskum jødum at søkja spanskan ríkisborgararætt. Tá umsóknarfreistin var farin í september í ár, høvdu tey mongu túsund fólkini, tey flestu úr Meksiko, Venesuela og Kolumbia, tikið av hesum møguleika, skrivar BBC.

Bøta um søguligan órætt

Søguliga orsøkin er, at katólsku kongarnir í árinum 1492 høvdu rikið muslimarnar av iberisku hálvoynni (Spania og Portugal). Nú skuldu eisini jødarnir flyta ella drepast, um teir ikki vildu lata seg doypa sum katolikkar.

Tað sæst á einari fyriskipan frá 1492, undirritað av spanska konginum Ferdinand, har jødarnir verða ákærdir fyri ”at bróta niður heilagu katólsku trúnna”.

Ásannandi tann órætt, sum í síni tíð varð framdur móti sponsku jødunum, fáa teir sefardisku jødarnir, hvørs forfedrar vóru offur fyri fyriskipanini, nú møguleika at fáa ríkisborgararætt í Spania.

Søgufólk í dag meta, at tey flestu valdu at skifta trúgv, meðan millum 40.000 og 100.000 valdu at fara av landinum.

Mong av teimum burturriknu búsettu seg í Norðurafrika, Fraklandi, á Balkan ella í Miðeystri. Nøkur komu tó eisini til Norður- og Suðuramerika, har teir fyrstu jødarnir komu við á ferð Columbusar.

Portugal hevur sama slag av tilboði um ríkisborgararættindi til eftirkomararnar hjá jødum, sum vórðu gjørdir útlagnir í 1496.

Kelda: Udfordringen